Stresująca codzienność, presja ze wszystkich stron, natłok zdarzeń, ciągłe zmiany, ryzyko, ciężar odpowiedzialności to dla przedsiębiorców chleb powszedni. Jeśli jesteś właścicielem firmy, dobrze o tym wiesz.
Chcesz podołać wyzwaniom, odnosić sukcesy, rozwijać się jako szef i jako człowiek i – rzecz jasna – czerpać zyski i satysfakcję z własnej działalności. Jednak w całym tym młynie łatwo stracić równowagę i zapomnieć o sobie, a to może zagrozić Twojemu zdrowiu, samopoczuciu i relacjom oraz przełożyć się na gorsze wyniki Twojej firmy.
Przeczytaj, a zrozumiesz lepiej:
- co zrobić, aby do tego nie dopuścić,
- jak zadbać o siebie, by zachować energię i zdrowie,
- jakie nowe nawyki wprowadzić, by wspierać siebie i swój dobrostan.
Poniżej znajdziesz sprawdzone sposoby na zadbanie o siebie, zarówno w sferze fizycznej, jak i mentalnej, emocjonalnej i duchowej.
Self-care, czyli samodbałość
Dbanie o siebie kojarzy się najczęściej z wyglądem zewnętrznym i szeroko pojętym wizerunkiem. Ale bycie zadbaną czy zadbanym to nie tylko elegancki ubiór, odświeżona fryzura czy staranny manicure. To cały szereg zachowań, jakie warto podjąć, aby zapewnić sobie zdrowie, witalność i dobre samopoczucie. I aby zachować równowagę emocjonalną i zwiększyć odporność na stres, co w przypadku przedsiębiorców odgrywa szczególnie ważną rolę.
Co to za zachowania i nawyki? Od czego warto zacząć?
Zdecydowanie od zdefiniowania potrzeb, których spełnienie zapewni Ci komfort, luz i szeroko pojęte zasoby potrzebne do realizowania Twoich aktywności. Zastanów się zatem:
- Czego potrzebuje Twoje ciało, aby było pełne witalności i energii do działania?
- Czego potrzebuje umysł, by pracować jasno i wydajnie, utrzymać koncentrację i kreatywność na wysokim poziomie?
- Czego potrzebuje Twoje serce i dusza, by zachować stan wewnętrznej harmonii i równowagę emocjonalną?
Zacznij od ciała
Ciało to mieszkanie dla naszej duszy. Dzięki ciału istniejemy, możemy realizować swoje cele i marzenia, przejawiać swoje talenty. To pojazd, w którym przemieszczamy się po świecie w naszej ziemskiej wędrówce. Jeśli ciało szwankuje, to nie jest w stanie zrealizować tego, co wymyśli umysł, a serce trapi wtedy niepokój.
Jeżeli odpowiadając sobie na pytanie, czego potrzebuje Twoje ciało, na pierwszym miejscu wymieniłeś zdrowie, zastanów się, co możesz zrobić, aby Twoje ciało jak najdłużej to zdrowie zachowało i jak możesz zmienić swoją codzienność, aby je sobie zapewnić.
1. Zadbaj o sen
Częstym grzechem przedsiębiorców jest lekceważący stosunek do snu. Pracujemy do późna, zarywamy noce, mamy problemy z zasypianiem, a jak nawet już zaśniemy, to często sen jest płytki i mało efektywny, bo w głowie mielą się zawodowe tematy.
Mała ilość snu to przemęczenie, rozdrażnienie, kłopoty z pamięcią i koncentracją, gorsza wydajność, słabsze pomysły albo ich brak.
Jeżeli widzisz takie objawy u siebie, zmień swoją wieczorną rutynę na taką, która będzie wspierać zdrowy, dobry sen. Kładź się do łóżka wcześniej, nie zabieraj pracy do sypialni, wprowadź nawyk wyłączania ekranów nie później niż o 21:00, unikaj wieczornych rozmów na tematy zawodowe, zrób ciepłą kąpiel, poczytaj. Wypróbuj to, co najlepiej Ci służy, i wprowadź to do codziennego wieczornego rytuału.
2. Daj ciału to, co dobre
To, co jesz i pijesz, wpływa na to, jak się czujesz i jaką masz energię w ciele, więc zwracaj uwagę na to, czym je karmisz. Sprawdzaj, jak się czujesz i jakie sygnały wysyła Twoje ciało, a kiedy będziesz na to uważna/y, bez trudu zorientujesz się, co Ci służy, a co nie. To, co nie służy – eliminuj.
Jeśli masz skłonność do lekceważenia posiłków, bo „obowiązki są ważniejsze”, przypomnij sobie, że głód i pragnienie spowalniają pracę mózgu i powodują problemy z koncentracją. Jeżeli potrzebujesz być skoncentrowana/y i kreatywna/y, masz do podjęcia ważne decyzje, zadbaj o posiłek i odpowiednie nawodnienie. Pamiętaj, że Twoja firma to Ty i Twoja energia. Dbaj o nią i troszcz się o to, by dobrze ją zasilać.
3. Aktywuj aktywność!
Brak ruchu to zmora wielu przedsiębiorców. Przytłoczeni nadmiarem obowiązków i pilnych spraw mamy poczucie, że spacer, przejażdżka rowerowa czy wyjście na basen to strata czasu, bo przecież „tyle jeszcze jest do zrobienia”.
Tymczasem wielogodzinne siedzenie przy biurku, a potem w domu na kanapie powoduje zmniejszenie dopływu krwi do mózgu i uczucie ciągłego zmęczenia, mimo że „przecież odpoczywaliśmy”. A chroniczne przemęczenie może powodować obniżenie nastroju, brak energii i motywacji do działania.
Uprawianie sportu lub regularne ćwiczenia skutkują wzrostem formy fizycznej i psychicznej. Ciało produkuje serotoninę, mamy więcej energii, poczucie sprawczości i większą odporność na niepowodzenia.
4. Odpoczywaj
Wiesz, że dla wielu osób prawdziwy wypoczynek jest wyzwaniem? Bo nie chodzi tu o kolejny cel do zrealizowania: 10000 kroków, 30 km na rowerze albo przeczytanie kolejnej rozwojowej książki. Niech to będzie prawdziwy relaks. W zgodzie z potrzebami Twojego ciała, bez wymagań i przede wszystkim w uważności i obecności.
Jeśli grasz z dzieckiem w piłkę, bądź obecna/y. Jeśli jesteś na spacerze w lesie, karm się tym, co wokół. Jeśli rozmawiasz ze swoim nastolatkiem, naprawdę przy nim bądź. Jeśli leżysz i słuchasz muzyki, naprawdę się nią zachwyć. To pozwoli Ci odzyskać luz w ciele i poczucie większej przestrzeni, również tej mentalnej.
Posprzątaj w głowie
Czy umysł jest Twoim sprzymierzeńcem, czy wrogiem? Masz wrażenie, że „czacha dymi”, ciągła gonitwa myśli nie pozwala Ci być w tu i teraz i wciąż odczuwasz presję? Twój wewnętrzny krytyk bezlitośnie pogania Cię do pracy, podkręca wymagania i kontroluje, czy wszystko zrobiłeś na 100 procent? Jeśli tak, potrzebujesz zadbania o siebie w sferze mentalnej.
1. Oczyść swoją przestrzeń
Zatroszcz o to, aby Twoja przestrzeń była uporządkowana i pozbawiona śmieci, które zajmują Twoje myśli i kradną energię. Wyrzuć stare dokumenty, pozbądź się papierów, które miałaś/eś w wolnej chwili przeczytać, oddeleguj zadania, które miałaś/eś zrobić, ale nie było czasu. Regularnie rób porządki w komputerze i w telefonie. Usuwaj nieaktualne kontakty i pliki, z których nie korzystasz.
Jeżeli często czujesz się poirytowana/y i rozdrażniona/y, zmniejsz liczbę bodźców. Bo gdy masz ich za dużo, możesz mieć poczucie, że choćbyś nie wiem jak się spieszył/a, to nie ogarniasz.
Zredukuj liczbę spotkań, w których uczestniczysz, ogranicz liczbę osób, z którymi rozmawiasz. Mniej czasu spędzaj w mediach społecznościowych i zwróć uwagę na treści, jakie tam oglądasz. Może widzisz treści, które zaśmiecają Twój umysł i niepotrzebnie Cię obciążają? Może masz ochotę przestać obserwować niektóre osoby? Jeśli tak, zrób to od razu.
2. Nie odkładaj na później
Staraj się załatwiać sprawy na bieżąco. Nie odkładaj na później. Nie magazynuj sobie sterty zadań oczekujących na załatwienie, „jak będzie czas”. Albo rób od razu, albo deleguj.
Dbanie o siebie to również pozbywanie się ze swojego umysłu zalegających tam niezałatwionych spraw, bo jeśli tego nie zrobisz, będą Cię energetycznie obciążały. Nawet jeśli świadomie nie będziesz o nich myśleć, to podświadomy umysł będzie je trzymał w pogotowiu jako rzeczy do zrobienia, a Ty będziesz odczuwać to jako odpływ energii. A jako najważniejsza osoba w swojej firmie, musisz swoją energię cenić i szanować.
3. Eliminuj stres
Ustal priorytety, sprawdzaj, czy to, co robisz, przybliża Cię do realizacji Twoich celów. Dbaj o swoją energię i angażuj się w to, co rzeczywiście dla Ciebie ważne. Dbanie o siebie to również eliminowanie wszystkiego, co Cię nie karmi, niepotrzebnie obciąża, pozbawia energii. Zadania, które nie są Twoimi priorytetami, przekaż do wykonania komuś innemu, a jeśli dojdziesz do wniosku, że jakieś cele nie są potrzebne albo się zdezaktualizowały, zrezygnuj z nich.
Odpuść perfekcjonizm i nie martw się rzeczami, nad którymi nie masz kontroli. Zamiast tego skoncentruj się na tym, na co masz wpływ. Pamiętaj, że umysł nie jest w stanie myśleć o dwóch sprawach jednocześnie. Jeśli skierujesz go na poszukiwanie rozwiązań, przestanie skupiać się na problemie i dzielić włos na czworo.
4. Ucz się nowych rzeczy, twórz
Możesz zacząć uczyć się gry na jakimś instrumencie, malować, jeździć na rolkach, majsterkować, tworzyć rękodzieło. Umysł uwielbia się uczyć, mózg jest stymulowany do rozwoju, tworzą się nowe połączenia neuronalne.
Dobrym pomysłem jest również pisanie. Możesz zacząć prowadzić dziennik albo pamiętnik. Zapisuj w nim swoje refleksje, przemyślenia, obawy i stresy. To też pomaga oczyścić umysł i wyjąć nadmiar myśli z głowy.
Dbaj o emocje
Życie przedsiębiorcy to czasami prawdziwy roller-coaster. Sukcesy przeplatają się z porażkami, tłuste lata z chudymi, po satysfakcji i świętowaniu przychodzą okresy, kiedy trzeba zająć się przyziemnymi albo nielubianymi sprawami.
Prowadzenie biznesu to także ciągłe wystawianie się na ryzyko popełnienia błędu, na ludzką krytykę i ocenę, na narzekanie za plecami, na konfrontowanie się z niezadowolonymi pracownikami i roszczeniowymi klientami. A to bywa emocjonalnie trudne i obciążające.
Jak możesz zadbać o siebie w tym aspekcie?
1. Bądź dla siebie dobra/y
Jeśli czujesz przytłoczenie, smutek, frustrację, rozczarowanie z powodu niepowodzenia albo zachowania innych osób, Twoim najważniejszym zadaniem jest dać sobie wsparcie. Okaż sobie ciepło, powiedz kilka wspierających słów, bądź wyrozumiała (wyrozumiały).
W takiej chwili mamy często skłonności do obwiniania siebie, doszukiwania się błędów w swoim postępowaniu, ale to nie pomaga. Zwłaszcza wtedy, kiedy rzeczywiście popełniłaś (popełniłeś) błąd albo za bardzo komuś zaufałaś (zaufałeś), potrzebujesz życzliwego wsparcia. Nie biczuj się, nie zadręczaj samokrytyką. Bądź swoim najlepszym przyjacielem.
2. Otaczaj się wspierającymi ludźmi
Masz wokół siebie malkontentów i narzekaczy? Staraj się nie spędzać z nimi dużo czasu. A jeśli są to współpracownicy, z którymi stykasz się codziennie i czujesz, że Ci to nie służy, pomyśl, czy nie byłoby lepiej się z nimi rozstać. Samo prowadzenie firmy jest wystarczająco obciążające emocjonalnie. Nie potrzebujesz wokół ludzi, którzy będą obciążać Cię jeszcze bardziej. W dodatku takie osoby mogą energetycznie ciągnąć w dół całą firmę.
Dlatego wybieraj do współpracy ludzi, którzy widzą szklankę do połowy pełną. W przypadku problemów skupiają się na poszukiwaniu rozwiązań, a nie na biadoleniu, że znowu coś poszło nie tak.
3. Pielęgnuj bliskie relacje
W natłoku codziennych obowiązków często zaniedbujemy bliskich, rodzinę i przyjaciół. A to właśnie bliskie, wartościowe relacje są tym, co nas emocjonalnie najbardziej karmi. Spędzaj czas z rodziną, zwierzaj się ze swoich trosk, mów o tym, co czujesz, dbaj o przyjaźnie, bądź blisko z ważnymi dla siebie osobami.
I nie chodzi tu o ilość, tylko o jakość spędzonego czasu. Nie musisz szukać wspaniałych miejsc, wymyślnych wyjazdów ani wyjątkowych „okoliczności przyrody”. Czasami najcenniejsze chwile to szczera rozmowa, wysłuchanie, okazanie uwagi albo wspólne milczenie, jeśli nie macie ochoty rozmawiać.
Poczuć, że ma się wokół siebie ważnych ludzi i że samemu jest się dla kogoś ważnym – bezcenne. To nadaje życiu (i pracy) większy sens.
Nakarm duszę
Duchowość to obszar, którego ważność dostrzega coraz więcej przedsiębiorców. Czasem nakarmienie ciała i zmysłów nie wystarczy, jeśli nie nakarmisz duszy. A dusza lubi ciszę, mówi do nas głosem intuicji, rozmawia obrazami i symbolami.
Żeby ją usłyszeć, warto dać jej przestrzeń. Jak? O tym poniżej.
1. Pobądź w samotności
W ciągu dnia jesteśmy tak zajęci zadaniami, problemami i innymi ludźmi, że czasem mamy wrażenie, że zatraciliśmy siebie. Dlatego ogromnie ważne jest, by pobyć chwilę tylko ze sobą. Na koniec dnia znajdź choćby kwadrans, żeby nie robić nic, tylko po prostu być. Wyłącz telefon i telewizor, odłóż książkę, posiedź w ciszy, pooddychaj i poczuj swoje ciało. Sprawdź, jak Ci z tym. Jeśli chcesz, możesz chwilę skupić się na oddechu, pomedytować lub się pomodlić. Albo wyrazić wdzięczność za dobro, które dziś Cię spotkało.
2. Bądź blisko natury
Spędź chwilę w parku, w lesie, wśród drzew. Ale nie myśl o pracy i nie bierz do ręki telefonu. Połącz się z naturą i poczuj, że jesteś jej częścią. Poczuj ten spokój i harmonię. Zauważ, że w naturze wszystko ma swój czas, nikt się nie spieszy, rośliny rosną w swoim tempie. Nikt nie ma pretensji, że lipa nie zakwitła w kwietniu czy maju, tak jak inne drzewa. Ona zakwitnie, kiedy przyjdzie jej czas. Karm się naturą i czerp z jej mądrości. Ty też nie musisz się nigdzie spieszyć.
3. Nieś dobro
Chcesz poczuć w swoim życiu więcej sensu, radości i wdzięczności? Zaangażuj się w działalność charytatywną. Pomaganie innym i wspieranie ich w trudnych chwilach może sprawić, że poczujesz się bardziej szczęśliwy i spełniony.
Możesz również w ten sposób zacząć patrzeć na swój biznes – jako na działalność, która wnosi dobro w życie innych i czyni to życie piękniejszym, wygodniejszym, bezpieczniejszym, zdrowszym.
Możesz popatrzeć na biznes jak na pewien rodzaj energetycznej wymiany. Ty czynisz dobro, dostarczasz produkty, usługi i rozwiązania – a ludzie odpłacają Ci się energią pieniądza. Wtedy przestajesz widzieć tylko stronę materialną, a dostrzegasz również tę energetyczną – i wszystko nabierze głębszego sensu.
Nie czekaj, zadbaj o siebie już dzisiaj
Mam nadzieję, że przekonałam Cię do zadbania o siebie i swoje potrzeby. Bo self-care sprzyja odczuwaniu szczęścia, spełnienia i radości – i szczególnie dotyczy osób, które w swojej działalności zawodowej cierpią na nadmiar stresu i presji.
Dbaj o siebie, bo jesteś ważna/y i to, co robisz, też jest ważne. Spełniaj się, doświadczaj radości i dobrze karm nie tylko swoje ciało, ale również duszę. Wtedy rozkwitniesz i Ty, i Twoja firma.
10 sposobów na stres
dla przedsiębiorcy
Pobierz za darmo (0 zł) i odetchnij z ulgą
Sprawdź:
- co zrobić, gdy gonitwa myśli nie pozwala Ci zasnąć,
- jak się zachować, by stres Cię nie zjadł, kiedy pojawią się problemy,
- jak sobie poradzić, gdy emocje Cię rozsadzają, a „musisz” być twardym szefem.
Mogę cofnąć zgodę w każdej chwili. Dane będą przetwarzane do czasu cofnięcia zgody.
Małgorzata Trzaskowska
Coach, trenerka rozwoju osobistego, autorka książki „Jesteś wartościowa! 10-tygodniowy trening doceniania siebie”. Propagatorka życia w zgodzie ze sobą, autorka bloga ogrodprzemian.pl i licznych artykułów o tematyce rozwojowej, mówczyni.
Po kilkunastu latach pracy menedżerskiej w międzynarodowych korporacjach rozpoczęła nowy etap swojej zawodowej drogi. Obecnie wspiera kobiety, prowadząc indywidualne sesje coachingowe i warsztaty oraz dzieląc się wiedzą i inspiracją na swoim fanpage’u.
