Rok 2019 rozpoczął się ważnymi zmianami w sferze podatkowej. Wiele z nich wprowadzono po to, by uszczelnić przychody podatkowe i zlikwidować luki prawne w rozliczaniu podatku VAT. Ustawodawca już wymaga raportowania o korzystaniu z rozwiązań optymalizacyjnych, a kolejne zmiany, m.in. obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności, oczekują na wprowadzenie w trzecim kwartale tego roku.
Przeczytaj, a zrozumiesz lepiej:
- co zmieniło się w podatkach od początku 2019 roku,
- czy możesz odliczyć stratę poniesioną w obrocie walutami wirtualnymi od dochodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej,
- czy obejmuje Cię danina solidarnościowa,
- jaki mechanizm będzie obowiązywał w transakcjach B2B powyżej 15 tys. zł od września 2019 roku i co tego wynika.
Zmiany podatkowe obowiązujące od stycznia 2019 roku
Motywacją wprowadzenia wielu zmian były względy prewencyjne.
- Przykładem są przepisy wprowadzające obowiązek raportowania tzw. schematów podatkowych.
Schematy podatkowe = mechanizmy stosowane w rozliczeniach podatkowych.
Obowiązek ich przekazania ma zapewnić organom skarbowym szybkie rozpoznanie ewentualnych nadużyć w planowaniu podatkowym.
Schematy krajowe podlegają raportowaniu wówczas, gdy przychody lub aktywa korzystającego przekraczają 10 mln euro albo gdy schemat dotyczy rzeczy lub praw o wartości rynkowej powyżej 2,5 mln euro, a przy tym:
- główną lub jedną z głównych korzyści, jaką użytkownik spodziewa się osiągnąć w związku ze schematem, jest korzyść podatkowa – rozumiana jako każde obniżenie wysokości zobowiązania podatkowego lub opóźnienie jego powstania – i spełniony jest przynajmniej jeden inny warunek z tzw. ogólnej cechy rozpoznawczej;
- korzystający spełnia co najmniej jeden z szeregu różnych innych warunków (bez względu na to, jaka jest główna korzyść ze schematu), m.in.:
- ma wpływ na część odroczoną podatku dochodowego lub aktywa, lub rezerwy z tytułu podatku odroczonego istotny dla jednostki w rozumieniu rachunkowym i wpływ ten przekracza 5 mln zł rocznie;
- dotyczy niepobrania podatku u źródła w kwocie powyżej 5 mln zł rocznie, który to podatek byłby pobrany w przypadku niestosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub zwolnienia.
Inne zmiany podatkowe wprowadzono po to, aby wykluczyć nieścisłości podatkowe.
- Przykładem są przepisy regulujące wprost zasady opodatkowania dochodu ze sprzedaży walut wirtualnych.
Na potrzeby obowiązków podatkowych zdefiniowano pojęcie waluty wirtualnej, które odnajdziemy w art. 2 ust. 2 pkt 26 Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu w związku z art. 5a pkt 46 Ustawy o PIT.
Tym samym opodatkowanie dotyczy zarówno dochodu ze sprzedaży tzw. kryptowaluty, jak i scentralizowanej waluty wirtualnej.
Waluty wirtualne = virtual currencies (pojęcie używane przez FATF – Financial Action Task Forces), czyli waluty niebędące prawnymi środkami płatniczymi, a obejmujące zarówno kryptowaluty (a wśród nich najpopularniejsze: Bitcoin, Monero, Litecoin), jak i tzw. scentralizowane waluty wirtualne – WebMoney, PerfectMoney.
Przychody z obrotu walutami wirtualnymi będą kwalifikowane odpowiednio do przychodów z kapitałów pieniężnych (art. 17 ustawy o PIT) lub zysków kapitałowych (art. 7b ustawy CIT), przy czym należy podkreślić, iż nie będą one łączone z innymi przychodami z kapitałów pieniężnych.
W praktyce oznacza to brak możliwości odliczenia straty poniesionej w obrocie walutami wirtualnymi od dochodów podatnika uzyskanych z innych źródeł, np. z prowadzonej działalności gospodarczej.
Trzeba też pamiętać, że ustawa nakłada w tym aspekcie na podatnika obowiązek samoobliczania podatku, co należy zrobić w zeznaniu rocznym.
- Od 2019 r. obowiązuje również nowy podatek tzw. danina solidarnościowa.
Obowiązek podatkowy dotyczy najbogatszych podatników będących osobami fizycznymi, a uzyskujących ponad 1 mln zł dochodów rocznie.
Podatnik jest obowiązany nie tylko wpłacić daninę solidarnościową w terminie do 30 kwietnia, ale również złożyć deklarację o wysokości daniny w danym roku podatkowym.
Danina solidarnościowa – wysokość daniny solidarnościowej wynosi 4% nadwyżki ponad 1 mln złotych sumy dochodów podlegających opodatkowaniu. Podatek ma zasilić m.in. Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.
Pozostałe najistotniejsze zmiany wprowadzone w pierwszym półroczu 2019 roku to:
- nowa ulga na prace rozwojowo-badawcze (Innovation box),
- nowe regulacje dotyczące nabywania pakietów wierzytelności,
- obniżenie stawki CIT do 9%,
- wprowadzenie podatku od niezrealizowanych zysków, tzw. exit tax,
- zmiany w zakresie cen transferowych,
- zmiany w zakresie rozliczania kosztów samochodów osobowych wykorzystywanych w działalności gospodarczej,
- zbycie nieruchomości przed upływem 5 lat od nabycia.
Obowiązkowy split payment od września 2019 roku?
Najświeższe informacje dostępne na portalu Kancelarii Rady Ministrów wskazują, iż obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności MPP, tzw. split payment, zacznie obowiązywać najwcześniej od września bieżącego roku.
Dobrowolny system podzielonej płatności jest dostępny dla podatników, począwszy od 2018 roku, a z jego zastosowaniem wiąże się wiele zachęt podatkowych. Do najatrakcyjniejszych z pewnością zalicza się zwrot podatku VAT w trybie przyspieszonym, tj. 25 dni.
Wprowadzenie obowiązkowego stosowania MPP jest kolejnym rozwiązaniem mającym uszczelnić system podatkowy VAT, w szczególności przez eliminację ryzyka znikania podatników posiadających zapłacony im przez kontrahentów, jednak nieodprowadzony podatek VAT.
Szeroka skala tego typu oszustw karuzel podatkowych dotyczy tzw. wrażliwych towarów i usług. Z tej też przyczyny obligatoryjny system split payment wprowadzony zostanie co do zasady do dostaw towarów i świadczenia usług objętych obecnie reżimem odwróconego opodatkowania lub odpowiedzialnością solidarną.
Mechanizm będzie obowiązywał w transakcjach B2B powyżej 15 tys. zł, czyli w transakcjach z obowiązkowym regulowaniem płatności za pośrednictwem rachunku bankowego (art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców).
Obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności objęci zostaną zarówno polscy podatnicy, jak i podmioty zagraniczne.
Wobec tak szerokiego zakresu podmiotów, w tym również tych niemających siedziby w Polsce, kontrowersje budzi możliwość rozliczenia w tym systemie faktur wystawionych w walucie obcej. Rachunki VAT otwierane są bowiem tylko w złotówkach, przy czym podzielona płatność może być realizowana wyłącznie na rachunek VAT.
Jedynym rozwiązaniem tego typu sytuacji będzie konieczność założenia przez podmiot zagraniczny dodatkowego rachunku VAT, czyli rachunku prowadzonego w banku polskim. Wówczas możliwe do realizacji będzie otrzymanie przez zagranicznego kontrahenta zapłaty w systemie split payment: kwota należnego podatku zostanie wpłacona w złotówkach na rachunek VAT, a kwota netto transakcji na rachunek walutowy w walucie obcej.
Koniecznym elementem identyfikującym obowiązkowe zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności będzie odpowiednia adnotacja na fakturze w postaci zapisu: „mechanizm podzielonej płatności”.
Oznacza to dla wystawcy faktury uprzedni obowiązek weryfikacji, czy ze względu na przedmiot transakcji, jak również wysokość kwoty rozliczenie faktury będzie musiało być dokonane w trybie podzielonej płatności.
Za niedopełnienie obowiązku informacyjnego na fakturze ustawodawca przewiduje wobec nierzetelnego wystawcy sankcję w wysokości 100% kwoty podatku wskazanego na fakturze!
Zmiany w podatkach – czy jest się czego bać?
Ustawodawca deklaruje, że szereg wprowadzonych zmian ma uszczelnić przepisy podatkowe. Czas pokaże, czy nowe regulacje rzeczywiście dotkną podmiotów, które na dużą skalę wykorzystują luki w prawie, czy chociażby stosują maksymalne optymalizacje podatkowe, a nie będą jedynie godzić w tzw. przeciętnego podatnika.
Pobierz bezpłatnie (0 zł) poradnik
Obowiązki Przedsiębiorcy w Polsce
Dowiesz się m.in.:
- czy na pewno legalnie prowadzisz swój biznes,
- do jakich ustępstw na rzecz klienta zobowiązuje Cię prawo,
- o jakich obowiązkach prawnych lepiej nie zapominać.
Mogę cofnąć zgodę w każdej chwili. Dane będą przetwarzane do czasu cofnięcia zgody.
Małgorzata Suchecka
Radca prawny. Absolwentka Wyższej Szkoły Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych w Gdyni (Prawo), Uniwersytetu Florenckiego (Prawo), a także Uniwersytetu Warszawskiego (Prawo podatkowe). Od 2009 r. członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Gdańsku.
Specjalizuje się w prowadzeniu negocjacji handlowych oraz bieżącej asyście dla kadry menedżerskiej, wdraża również RODO. Prowadzi własną kancelarię radcy prawnego. Prywatnie miłośniczka sportu, w szczególności narciarstwa oraz kite, a także pasjonatka podróży. Uczestniczka Programu Rozwoju Coraz Lepszej Firmy.
