Strategia Obowiązkowe lektury przedsiębiorcy

Obowiązkowe lektury przedsiębiorcy, Sztuka strategii. Teoria gier w biznesie i życiu prywatnym, Avinash Dixit, Barry Nalebuff

Agnieszka Zasuń

Nowy rok to... nowy ciąg niekończących się decyzji, które musisz podjąć. Co najmniej kilka razy w ciągu dnia stajesz w obliczu sytuacji wymagających strategicznego myślenia. Jasne, że możesz rzucić monetą i zdać się na los, ale czy nie lepiej wziąć sprawy w swoje ręce i świadomie starać się wygrać tę życiową grę? Jeśli chcesz mieć większe szanse, zajrzyj do tej książki.

Przeczytaj, a zrozumiesz lepiej:

  • czym jest teoria gier,
  • jak teoria gier może Ci pomóc w rozegraniu własnego życia,
  • jakie są zasady działania strategicznego.


Czy pamiętasz, jak targowałeś się ostatnio z własnym dzieckiem, o której godzinie powinno pójść spać? A może właśnie zastanawiasz się, jak Twoja firma powinna zareagować na cięcie cen rywala? Nadszedł 2020 rok… Spisałeś już swoje postanowienia noworoczne?

W każdej z tych sytuacji bierzesz udział w grze. W każdej z nich jest drugi gracz, który ma cel sprzeczny z Twoim. Twoje wybory muszą uwzględniać możliwość konfliktu interesów, ale również szansę współpracy. Książka Sztuka strategii. Teoria gier w biznesie i życiu prywatnym ma pomóc Ci w strategicznym myśleniu oraz przełożeniu myśli na czyny.

Książkę rozpoczyna 10 arcyciekawych opowieści na temat strategii. Nie dość, że od razu wciągają tak, że nie da się od nich oderwać, to jeszcze dodatkowo wprowadzają w fascynujący świat strategii. Poznasz tam takie metody jak: podążanie za prowadzącym, bezkompromisowość, dylemat więźniów czy strategia pustej lodówki* (szczególnie przydatna przy postanowieniach noworocznych).

Przykłady użyte w opowieściach ze świata biznesu, sportu czy polityki pozwolą Ci poznać reguły rządzące decyzjami strategicznymi. Pomogą odgadnąć m.in., co chce osiągnąć Twój rywal, jaką przewagę strategiczną daje nam nieprzewidywalność oraz jak wyjść zwycięsko z gry, w której przeciwnikiem jest Twoje „przyszłe »ja«”.

*Strategia pustej lodówki to nie tylko walka ze sobą przy odchudzaniu się. Podobną strategię stosował też m.in. Kortez, zatapiając własne statki po przybyciu do Meksyku (przy wsparciu swoich ludzi). Dlaczego? Wtedy dla Korteza i jego kompanów nie istniała możliwość odwrotu – musieli pokonać przeciwnika lub zginąć w walce. Wyobrażasz sobie lepszą motywację?

Ja również podjęłam grę z samą sobą z przyszłości, stosując strategię pustej lodówki. Moje obecne „ja” (czyli to z połowy grudnia) chciało, żeby przyszłe „ja” dostarczyło recenzję przed Świętami. Przyszłe „ja”, myślące z rozleniwieniem o serniczku i pierogach z kapustą, wcale nie paliło się do jeszcze intensywniejszej pracy w końcówce roku. Tym bardziej że miało wtedy wiele innych ważnych zadań.

W większości przypadków to przyszłe „ja” wygrywa, ponieważ to ono ma ostatni ruch. Sztuka polega na tym, aby zmienić motywację przyszłego „ja” tak, aby zmienić jego zachowanie.

Dobrowolnie związałam więc moje obecne „ja” takim porozumieniem, z którego mogło się wyplątać jedynie poprzez dostarczenie chociażby roboczej wersji tekstu. Na szali leżała jego reputacja.

Zasady działania strategicznego

Istotą gier strategicznych jest współzależność decyzji podejmowanych przez graczy. Może ona przebiegać na dwa sposoby:

  1. sekwencyjnie – gracze podejmują działania na przemian. Gdy nadchodzi Twoja kolej, musisz przewidzieć, jak Twoje obecne zachowanie wpłynie na działania przeciwnika, a następnie jak działanie przeciwnika wpłynie na Twój kolejny ruch.
  2. symultanicznie – gracze podejmują kroki jednocześnie, nie znając decyzji przeciwników. Każdy jednak musi być świadomy tego, że istnieją inni gracze. W takiej sytuacji musisz postawić się w sytuacji wszystkich pozostałych uczestników gry, a następnie przekalkulować wynik. Pamiętaj jednak, że to samo zrobią pozostali gracze.

Jeśli jesteś uczestnikiem gry strategicznej, w pierwszej kolejności poszukaj odpowiedzi na pytanie, czy jest to gra sekwencyjna, czy symultaniczna. Może się również zdarzyć taka gra, która będzie kombinacją obu powyższych sposobów (przykładem może być mecz piłki nożnej). Wtedy należy dopasować strategię do sytuacji. Jak? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w książce.

Dixit i Nalebuff przedstawiają następujące zasady działania strategicznego:

Zasada 1: Patrz w przyszłość, wnioskuj wstecz.

Należy przewidywać, gdzie zaprowadzą nas nasze początkowe decyzje. Takie informacje będziemy mogli wykorzystać do opracowania najlepszego wyboru. Większość sytuacji strategicznych składa się z kilku dłuższych sekwencji decyzyjnych, z których każda ma kilka opcji. Dla ułatwienia można rozrysować tzw. drzewo decyzyjne. Pamiętaj jednak, że należy przewidywać faktyczne decyzje innych graczy, a nie to, co my zrobilibyśmy na ich miejscu. To może być niezwykle trudne.

Zasada 2: Jeśli masz strategię dominującą, zastosuj ją.

Dominująca strategia to taka, która jest najlepsza ze wszystkich dostępnych graczowi, niezależnie od decyzji rywali. Uwaga – w przypadku jeśli nie masz strategii dominującej, natomiast Twój rywal tak, przygotuj się na to, że jej użyje. Biorąc to pod uwagę, zdecyduj się na najlepszą odpowiedź na strategię dominującą przeciwnika.

Zasada 3: Eliminuj z rozważań wszelkie zdominowane strategie.

Zdominowane strategie, czyli takie, które są najgorsze ze wszystkich dostępnych graczowi, nigdy nie będą najlepszymi odpowiedziami. Należy eliminować je sukcesywnie, krok po kroku. Jeśli cały ten proces zaprowadzi Cię do jednolitego rozwiązania, to znaczy tylko jedno: odnalazłeś przepis na właściwe ruchy graczy, a więc na wynik gry. Nawet jeśli eliminowanie zdominowanych strategii nie doprowadzi Cię do jednego rozwiązania, znacznie uprości rozumowanie, redukując rozmiar gry.

Natomiast jeśli w grze nie ma strategii dominujących i zdominowanych lub gra została zredukowana zgodnie z zasadą 3., istnieje inna reguła, do której należy się odwołać:

Zasada 4: Szukaj równowagi, czyli pary strategii, gdzie decyzje graczy są względem siebie najlepszymi odpowiedziami.

W teorii gier taka równowaga jest nazywana równowagą Nasha. Jeśli istnieje ona w grze, najlepszym wyjściem dla wszystkich graczy jest wybranie właśnie tej strategii.

Przykład

W filmie biograficznym Piękny umysł John Nash, obserwując rywalizację kolegów o względy atrakcyjnej blondynki, wpada na pomysł, który staje się uzupełnieniem teorii gier.

Piękna kobieta o jasnych włosach jest w towarzystwie czterech bardziej przeciętnych koleżanek. Oczywiście każdemu z czterech obecnych mężczyzn zależy na poderwaniu najpiękniejszej kobiety – stanowi ona najwyższą wypłatę dla każdego z nich.

Co się jednak stanie, jeśli wszyscy czterej ruszą na podryw do tej jednej kobiety? Zablokują siebie nawzajem i żadnemu z nich się nie uda. Wtedy podejdą do jej koleżanek, ale tutaj również się nie powiedzie. Nikt przecież nie lubi być drugim wyborem. Wypłata = 0.

A co, jeśli żaden z nich nie podejdzie do blondynki, tylko od razu ruszą do jej koleżanek? Każdy z nich będzie miał miłe towarzystwo. Dla żadnego z nich nie będzie to najwyższa możliwa wypłata, ale dla każdego najbardziej pewna. To właśnie jest równowaga Nasha.

Aby równowaga Nasha zadziałała, muszą być spełnione dwa warunki:

  1. Każdy gracz wybiera najlepszą odpowiedź na przewidywany przez siebie ruch graczy.
  2. Przewidywania każdego z graczy są właściwe. Każdy z graczy postępuje tak, jak przewidzieli to pozostali.

Praktyczne zastosowanie zasad i strategii

Z pewnością dla przedsiębiorców najcenniejsze będą informacje przekazane w III części książki. Znajdziesz tam m.in. sposoby na stworzenie sprytnego systemu motywacyjnego, naukę negocjowania, a nawet pomoc w interpretowaniu informacji i manipulowaniu nią. Jednak aby dobrze zrozumieć, czego chcą Cię nauczyć autorzy, koniecznie przeczytaj (ze zrozumieniem!) dwa poprzednie rozdziały.

Czego jeszcze dowiesz się z książki?

  • Jak rozrysować drzewa decyzyjne i drzewa gry i w jaki sposób pomoże Ci to w podjęciu najlepszej decyzji.
  • Czy warto być bezkompromisowym w każdej sytuacji.
  • Jak rozwiązać grę, używając strategii mieszanych.
  • W jaki sposób można uwiarygodnić strategię.
  • Kiedy zamiast rywalizacji lepsza będzie współpraca.
  • Czy kiedykolwiek miałeś do czynienia z dylematem więźniów.
  • Na czym polega taktyka salami.
  • W jaki sposób prześwietlić konkurencję.
  • Jak wygrać licytację.

Czy warto?

Nie ukrywam, że książka nie jest łatwa. Znajdziesz w niej wiele matematycznych obliczeń (wiesz, że nawet losowość można obliczyć?), ale jeśli masz czysto humanistyczną duszę, też nie ucierpisz. Teoria gier, chociaż jest to dział matematyki, ma wiele wspólnego z psychologią. W końcu po drugiej stronie zawsze stoi człowiek.

Autorzy bardzo postarali się, aby sposób przekazania tej niełatwej wiedzy był bardzo przyjazny – każdy rozdział rozpoczyna się ciekawą historią (z życia codziennego, historii, świata polityki czy sportu). Takie opowieści są miłą i bardzo lekkostrawną formą przedstawienia koncepcji teoretycznych. Dodatkowo Dixit i Nalebuff opowiadają tak długo, aż zasada stanie się zupełnie zrozumiała.

Dzięki teorii gier nauczysz się strategicznego myślenia, które z powodzeniem możesz stosować w swoim życiu. Nauczysz się, jak przechytrzyć przeciwnika, gdy wiesz, że on chce zrobić to samo. Po lekturze Sztuki strategii będziesz rozpoznawał prawdziwe intencje innych na podstawie tego, co robią, a nie tylko tego, co mówią. Nauczysz się przewidywać, jak postąpią inni, co pozwoli Ci z wyprzedzeniem podjąć najlepsze działanie.

Dzięki książce nie tylko dowiesz się, jak wyprowadzić rywali w pole, ale również jak znaleźć wspólny język z innymi i osiągnąć to, do czego dążysz. Czy może być lepsza lektura na początek nowego roku?

O autorach

Avinash Dixit – wykładowca ekonomii na Uniwersytecie Princeton. Zajmuje tam stanowisko profesorskie funduszu Johna J.F. Sherrerda. Jest jednym z najwybitniejszych naukowców i wykładowców wśród ekonomistów.

Barry Nalebuff – wykładowca ekonomii w Yale School of Management. Zajmuje tam stanowisko profesorskie funduszu Miltona Steinbacha. Wykorzystuje teorię gier w pracy konsultanta. Jest również współzałożycielem jednej z najprężniej rozwijających się firm w Stanach Zjednoczonych – Honest Tea.

sztuka strategii

Chcesz wejść na wyższy poziom?

Pobierz listę 52 książek biznesowych
na 52 tygodnie roku


Co zyskasz:

  • spokój – przestaniesz się zastanawiać, co czytać,
  • prestiż – dołączysz do przedsiębiorców, którzy chcą rozwijać swój biznes,
  • pewność – znajdziesz w tych książkach porady, które można wykorzystać w polskich realiach małej firmy, a nie w oderwanych od rzeczywistości światowych korporacjach.

52ksiazki_form2


Pobierając materiały, wyrażam zgodę na otrzymywanie newslettera i informacji handlowych od Coraz Lepszej Firmy.
Mogę cofnąć zgodę w każdej chwili. Dane będą przetwarzane do czasu cofnięcia zgody.
Agnieszka Zasuń

Kulturoznawca z wykształcenia i zamiłowania. Ukończyła specjalizację Media i Kultura Popularna na UMCS, a pozyskaną wiedzę uzupełnia, przesiadując w wolnych chwilach w muzeach i galeriach sztuki. W Coraz Lepszej Firmie zajmuje się wprowadzaniem w życie wszystkich planów Działu Marketingu.